انرژی هسته ای در ژاپن وآلمان

    

انرژی هسته ای در ژاپن وآلمان

زلزله ای که روز یازدهم مارس ۲۰۱۱ در شرق جزیرۀ “هونشو” و در استان فوکوشیمابه وقوع پیوست، یکی از بزرگترین زمین لرزه ها گزارش شده است. این زلزلۀ ۹ ریشتری خرابی های زیادی بر جای گذاشت و تلفات انسانی زیادی نیز به بار آورد.

طغیان زمین و دریا به یکباره صدها شهر و روستا را تخریب کرد و زندگی روزانۀ مردم را از کار انداخت. امواجی که ارتفاع آنها تا ۱۰ متر می رسید، قایقها و کشتیها را واژگون کرد و شکاف و رانش زمین نیز موجب مدفون شدن هزاران نفر در زیر آوار شد.

در کمتر از یک ساعت از وقوع این زلزله و سونامی متعاقب آن، نزدیک به ۱۹ هزار نفر کشته یا ناپدید شدند و صدها هزار نفر نیز خانۀ خود را از دست دادند.

این فاجعۀ طبیعی با انفجار نیروگاه اتمی فوکوشیما به یک فاجعۀ جهانی و خطرناکتر تبدیل شد. زمین لرزه و همچنین قطع برق، موجب از کار افتادن سیستم خنک کنندۀ راکتور شمارۀ یک این نیروگاه اتمی شده بود که در فاصلۀ کوتاهی به انفجار این راکتور منجر شد.

به دلیل توقف خنک کننده ها، خطر انتشار رادیو اکتیو از میله های سوخت اتمی این راکتورها مردم این منطقه را تهدید می کرد و در صورت انفجار راکتورهای دیگر، منطقه با یک فاجعۀ اتمی بزرگ روبرو می شد. برای اینکه فاجعۀ اتمی چرنوبیل این بار در ژاپن تکرار نشود، کشورهای دیگر از جمله آلمان و چین برای کمک به ژاپن اعلام آمادگی و تجهیزات لازم از جمله پمپهای قوی آب به فوکوشیما اعزام کردند.و همزمان ساکنان مناطق نزدیک به این نیروگاه تا شعاع ۳۰ کیلومتری تخلیه شدند.

خطر تشعشع رادیو اکتیو هنوز بعد از ۴ سال به طور کامل رفع نشده است. نشت آب آلوده به رادیو اکتیو از راکتورهای غیرفعال فوکوشیما به زمین های اطراف ادامه دارد و افرادی که از اطراف این نیروگاه تخلیه شده اند هنوز اجازۀ بازگشت به خانه های خود را ندارند.

این فاجعه موجب اعتراضهای مخالفان استفاده از انرژی اتمی در سراسر جهان شد. در ژاپن نیز اعتراض ها موجب شد دولت ۴۸ راکتور اتمی را به حالت تعطیل درآورد.

از هر سه ژاپنی، دو نفر مخالف استفاده از انرژی اتمی هستند و برای جلوگیری از تصمیم دولت برای اجرای طرح راه اندازی این راکتورها به دستگاه قضایی این کشور شکایت کرده اند. پیش از این دادگاه شهر “فوکویی” با صدور حکمی مانع از سرگیری فعالیت نیروگاه “اوهی” شده بود. مردم ژاپن می گویند انرژی اتمی نمی خواهند. persian.euronews.com

هنوز هم پاک کردن تأسیسات هسته‌ای دای ایچی فوکوشیما که متعلق به شرکت برق توکیو است به عنوان یک چالش بزرگ مطرح می شود و انتظار می رود که این مسئله با وجود سوخت مذاب داخل سه راکتور در این کارخانه و آب آلوده به مواد رادیواکتیو که هر روز افزایش می یابد در دهه های آتی نیز این موضوع همچنان یک چالش باقی بماند. mehrnews.com

بر پایه گزارش موسسه های پژوهشی دولت ژاپن، پیش بینی می شود که سهم انرژی های پاک در آینده ی ژاپن در سال 2050 به 67 درصد برسد و سهم انرژی هسته ای چیزی کمتر از 8 درصد باشد. سهم انرژی هسته ای پیش از فاحعه فوکوشیما بیش از 11 درصد بوده است. hitna.ir

دولت ژاپن ملزم است حداکثر استفاده را از منابع انرژی تجدیدپذیر و فرآیند تبدیل انرژی انجام دهد. این در حالی است که همه راکتورهای هسته‌ای ژاپن اکنون تعطیل بوده و تجهیزات این راکتورها باید استانداردهای سختگیرانه‌تری را رعایت کنند.isna.ir

      

آلمان اولین کشور صنعتی است که قصد دارد تمام نیروگاه‌های اتمی‌اش را به‌خاطر فاجعه‌ای که در ژاپن رخ داد، تعطیل خواهد کرد.آلمان در سراسر خاکش 17 نیروگاه اتمی دارد که 8 تای آن در حال حاضر خارج از شبکه برق اند.7 نیروگاه از این 8 عدد قدیمی‌ترین نیروگاه‌های اتمی آلمان اند که دولت بعد از حادثه و بحران اتمی ژاپن آنها را بست تا مسائل ایمنی آنها را بررسی و به‌روز کند.

هشتمین، نیروگاه کرومل در شمال آلمان است که به‌خاطر مشکلات فنی سال‌هاست تعطیل شده. 6 راکتور دیگر تا سال 2021 و 3 راکتور دیگر تا پایان سال 2022 تعطیل خواهند شد.

 این تصمیم ، آلمان را به اولین کشور مهم صنعتی تبدیل کرد که تصمیم گرفته به استفاده از انرژی اتمی به‌طور کامل پایان دهد.البته این کشور با این تصمیم باید به‌دنبال جایگزینی برای تامین 22 درصد انرژی الکتریکی و برق موردنیازش بگردد که در حال حاضر توسط نیروگاه‌های اتمی تامین می‌شود. hamshahrionline.ir

(اهمیت دادن به محیط زیست وسلامت مردم تصمیمی ،قابل ستایش است.)

مقایسه مصرف آب در ایران و جهان

                     

مقایسه مصرف آب  در ایران و جهان

متوسط سرانه مصرف آب در بخش خانگی در ایران به طور متوسط 190 لیتر در روز به ازای هر نفر و در دنیا 135 تا 140 لیتر است. در برخی از کلان‌شهرها این میزان در فصل گرم سال به حدود 250 لیتر می‌رسد که با این اوصاف ایرانیان دو برابر متوسط جهانی در سال آب مصرف می‌کنند.

همچنین بر اساس اعلام بانک جهانی الگوی مصرف آب آشامیدنی برای یک نفر در سال یک مترمکعب و برای بهداشت در زندگی به ازای هر نفر 100 متر مکعب اعلام شده است در حالی که در ایران این رقم به دلیل استفاده نادرست از آب آشامیدنی برای شست‌وشوی خودرو، استحمام، آبیاری باغچه‌ها، لباس‌شویی و ظرف‌شویی حدود 70 تا 80 درصد بیشتر از الگوی جهانی آن است. صرفه‌جویی و استفاده بهینه از ضروریات در مصرف آب است زیرا هم‌اکنون کشور با خشکسالی مواجه است و بارش سالیانه در ایران 250 میلی‌متر است که این عدد یک سوم متوسط بارش جهانی محسوب می شود اما میزان هدر رفت آب در ایران 28 تا 30 درصد است. در حالی که این میزان اتلاف آب در دنیا 9 تا 12 درصد گزارش شده است.

بررسی جدیدترین تحقیقات انجام شده در زمینه میزان سرانه مصرف آب هر نفر در کشورهای مختلف نشان می‌دهد که ایران با وجود محدودیت منابع آبی با 190 لیتر مصرف آب شرب خانگی از جمله بیشترین مصرف‌کنندگان آب بین کشورهای مختلف است. طبق برآوردها هر شهروند تهرانی در روز 83 لیتر آب برای حمام و 50 لیتر نیز برای دست‌شویی استفاده می‌کند، همچنین 77 لیتر برای ظرف‌شویی و 22 لیتر نیز برای روشویی استفاده می‌شود. بررسی وضعیت سرانه مصرف آب هر نفر در روز بین 24 کشور نشان می‌دهد که هر آمریکایی در روز 360 لیتر آب مصرف می‌کند و این میزان بیشترین مصرف در بین سایر کشورهاست و کمترین میزان مصرف نیز در آلمان است که در این کشور هر نفر در روز 107 لیتر آب مصرف می‌کند.iusnews.ir

 کشورهای کانادا و آمریکا از کشورهایی هستند که بیشترین منابع و ذخایر آبی را در دنیا دارند و مصرف سرانه آب در این کشورها هم بسیار بالاست ولی به دلیل پیش‌بینی‌هایی که در مورد کمبود منابع آبی در سال‌های آینده ارائه شده است، از هم‌اکنون تمهیداتی برای کاهش مصرف در صنایع و در بخش‌های خانگی در این کشورها اندیشیده شده است.  khabaronline.ir

                     

جنگل حرا

     

جنگل های دریایی یکی از عجیب ترین عناصر طبیعی خلقت هستند. در این جنگل ها درختانی در ناحیه جذر و مدی زیست می کنند و از آب شور بهره می گیرند. عجیب تر اینکه گه گاه بخش اعظم آنها به زیر آب شور دریا فرو می رود اما همچنان به حیات خود ادامه می دهند.

عده ای عقیده دارند این درختان طی سالیان دراز تکامل، از دست آسیب های آدمی، به بستر گلی سواحل و آب شور دریا پناه برده اند. این جنگل ها بیشتر از درختانی تشکیل شده اند که حرا نام دارند. حرا گونه ای درخت مانگرو است که در سواحل شمالی قشم به کثرت و فراوانی دیده می شود. این درخت در زبان لاتین به نام ابوعلی سینا پزشک و فیلسوف شهیر ایرانی نامگذاری شده است.

این درختچه ها در سواحل و مرداب های ساحلی مصر، عربستان و سواحل جنوب ایران دیده می شود. به این گیاه در بندرعباس حرا، در بلوچستان تمر و در بعضی از نقاط، تول گفته می شود. به عربی نیز آن را شوری و شوره می نامند.

ویژگی ها واهمیت این جنگل ها را در ادامه مطلب مطالعه فرمایید

 

معماری زیست محیطی

 خانه زیست محیطی دور از آلودگی وسروصدا

این ساختمان واقعاً استثنایی و دیدنی در تورین – ایتالیا طراحی کرده است که در واقع ضد آلودگی هوا و سر و صداست. در این ساختمان 63 آپارتمان ساخته شده است و ساکنان می‌توانند در زمستان درجه حرارت را کنترل کنند و در تابستان صدها گیاه دارند که هوای ساختمان را خنک می‌کند.  

این ساختمان 5 طبقه است و به منظور فرار از آلودگی شهری ساخته شده است، دارای 150 درخت داخل ساختمان است که می‌تواند حدود 200 هزار لیتر دی اکسید کربن در هر ساعت جذب کند.این جذب طبیعی، باعث می‌شود ساکنان از آلودگی هوا حفاظت شوند و گازهای مضر ناشی از خودرو از بین برود.هرکدام از این 63 آپارتمان یک تراس با گیاهانی رنگارنگ دارند.                          www.beytoote.com

                              

 در یک روستا در ساحل غربی سوئد خانه های دوستدارمحیط زیست با هدف جابه جایی آسان و صرفه جویی در انرژی و کاهش اثرات زیست محیطی ساخته شده و از نظر زیبایی شناسی نیز در بخشی از منظره طبیعی جای گرفته است.

 این ساختار چوبی بدون ستون ساخته شده که منظره طبیعی را بدون جلب توجه زیاد نشان می دهد.خانه های کوچک انرژی را به صورت اقتصادی صرف می کند و دوستدار محیط زیست هستند. این خانه ها از مواد ساختمانی اندکی تشکیل شده و قیمتهای مناسبی دارند. از ویژگی مهم این خانه ها این است که به سادگی گرم و تمیز می شود. تأثیرات زیست محیطی این خانه ها محدود است که این امر در رابطه با منابع و زمینی که قرار است خانه در آن مستقر شود مورد توجه قرار می گیرد.

                       

براساس اظهارات طراح این خانه ها، خانه های کوچک دوستدار محیط زیست به سادگی حرکت می کند، ساخت آنها با هدف حرکت و حمل و نقل آنها صورت گرفته است.

این خانه ها  ظرفیت دو نفر دارد و دربرگیرنده آشپزخانه، محل خواب، میز ناهار خوری، ورودی راهرو مانند و سایر کارکردهایی است که در 25 متر مربع فضای زندگی ادغام شده است.این خانه عمدتا از چوب ساخته شده است و جدا از مسئله تجزیه پذیر بودن آن از نظر زیبایی مورد توجه قرار گرفته است.تمام دیوارها و سقفها دارای لایه های پوشانده تجزیه پذیر و سلولوزی هستند که در مقابل آب و باد مقاوم هستند. این درحالی است که رطوبت می تواند وارد خانه شود و همچنین از آن خارج شود این ویژگی به زمانی که خانه مورد استفاده قرار نمی گیرد یا درحال گرم شدن نیست موثر تلقی می شود.www.bartarinha.ir

 خانه زیست محیطی هوشمند:

 خانه‌ زیست محیطی و هوشمند توسط یک شرکت اسپانیایی ساخته شده است؛ این خانه به طور کامل از چوب ساخته شده و با قاب‌های فلزی تزئین شده است و دارای انرژی سبز و پاک است.

انرژی سبز به منابعی از انرژی گفته می‌شود که در هماهنگی با محیط خود باشند و فرآیند تولید آنها آلودگی‌های زیست محیطی به بار نیاورد که معروف‌ترین آنها باد، خورشید، گرمای درونی زمین و آب‌های روان هستند.

                      

این خانه زیست محیطی 96 متر مربع است و با انرژی خورشیدی طراحی شده است؛ در واقع با پنل‌های خورشیدی 4500 کیلووات در ساعت برای تمام نیازهای برق خود مجهز شده است و دارای ویژگی‌های یک سیستم ابتکاری برای جمع آوری آب باران است. این خانه زیست محیطی از طریق یک برنامه مخصوص بر روی گوشی هوشمند کنترل می‌شود؛ این خانه در 9 هفته ساخته شده و واقع در اسپادا در اسپانیا است.www.fardanews.com

کانون داخلی ریزگردهای خوزستان

کانون داخلی ریزگردهای خوزستان

هورالعظیم، هورالهویزه یا تالاب بزرگ هویزه بزرگ‌ترین تالاب استان خوزستان و یکی از بزرگ‌ترین تالاب های ایران است که در مرز ایران وعراق واقع شده و حدود یک سوم این تالاب در ایران و مابقی آن در کشور عراق است که از دیدگاه منابع جانوری و گیاهی بسیار غنی می باشد.

این تالاب از آب‌های اضافه رود کرخه ، دویرچ و بخشی از آب‌های اضافه اروندرود تشکیل شده‌است. عمق تالاب کم است ولی تدریجاً در وسط آن به چند متر می‌رسد. سراسر هورالعظیم با نی پوشیده شده است.مساحت مشخص شده توسط اداره کل محیط زیست خوزستان به عنوان تالاب حدود ۱۱۸۰۰۰ هکتار می‌باشد.

       

هورالعظیم در غرب استان خوزستان در انتهای رود کرخه در منطقه مرزی دشت آزادگان بین دو کشور ایران و عراق واقع شده است.

تالاب هورالعظیم به دلیل تامین نشدن حق آبه مورد انتظار، با کم آبی روبه‌رو شد و تخلفات شرکت ملی نفت ایران در این منطقه نیز به تخریب گسترده زیست‌بوم آن منجر شد  وبیش از نیمی از بخش ایرانی این تالاب از بین رفت.

حاشیه‌نشینان هور که مردمی از تبار عرب هستند تا پیش از جنگ ایران و عراق در ده‌ها روستا و آبادی حاشیه هور با استفاده از این تالاب و نیز از آبزیان آن اقتصاد خانواده‌های خویش را تأمین می‌کردند. اما تقریباً تمام روستاهای مجاور هور بجز شهر رفیع به طور کلی ازبین رفته است . fa.wikipedia.org
این هور تنها تالابی بود که بر اساس بررسی‌ های کارشناسی از 100 نمره، نمره 100 را کسب کرده و هیج تالابی تاکنون چنین نمره ‌ای را به‌ دست نیاورده بود و بیشترین تعداد پرنده‌های در معرض خطر در این تالاب به‌سر می‌بردند و این تالاب از نظر حجم و انوع پرنده نیز بسیار قابل توجه بود. 

یکی از کارکردهای مهم تالاب، جلوگیری از توفان شن و گرد و خاک است چراکه تالابها رطوبت آب را بالا می‌برند و خشک شدن هورالعظیم چه در ایران و چه در عراق میزان وقوع توفانهای شن را افزایش داده است و باعث شده استان خوزستان در سه سال اخیر با گرد و غبارهایی حدود 21 برابر استاندارد مواجه شود. www.irandeserts.com   

با این توضیحات ،نادیده گرفتن کانون‌های تولید گردوغبار در داخل کشور یعنی پاک کردن صورت مسأله . بنابراین نباید از تاثیر منابع داخلی گرد و غبار،بی توجهی مسئولین  داخل کشوربه قانون پیش گیری  وبی توجهی به اصول جغرافیایی زیست‌محیطی و سدسازی‌های بی رویه وغیر اصولی و البته مهمتر از همه خشک کردن یکی از بزرگترین تالاب‌های کشور توسط وزارت نفت در خوزستان غافل شد، چراکه به گفته بسیاری از صاحب نظران دلیل ایجاد بسیاری از بحران های ایجاد شده توسط گرد و غبار در خوزستان طی چند سال گذشته ناشی از منابع داخلی بوده است. تالاب نیمه‌خشک هورالعظیم که دراین روزهای اخیر بیشتر به بیابان و مرداب هورالعظیم می‌ماند، از یک سو و تپه‌های ماسه‌ای سرزمین فکه از سوی دیگر باعث شده‌اند تا با گرم شدن هوا و وزش بادی نه چندان پر سرعت، سرزمین خوزستان در گرد و غبار فرو رود. (برگرفته ازgamesabz.com)

      

تا اینکه از یک سال پیش آبگیری تالاب هورالعظیم شروع شد و اقدامات هماهنگی بین نهادهای مختلف صورت گرفت تا بتوان پدیده گردو غباررا کنترل کرد. اما سازمان حفاظت محیط زیست مهم ترین اقدامات خود در زمینه کاهش کانون های گرد و غبار را آبگیری تالاب هورالعظیم در استان خوزستان عنوان کرد.سازمان جنگل ها و مراتع نیز اقدام قابل توجهی برای تثبیت نقاط منشا گرد و غبار خوزستان ، سازمان هواشناسی اقداماتی برای تقویت پیش بینی های لازم و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز اقداماتی برای پاسخ های بهداشتی سریع و درنهایت سازمان مدیریت بحران سازوکارهایی را برای اعلام شرایط اضطرار در زمان وقوع بحران انجام داده اند.
آبگیری تالاب هورالعظیم به خوبی در حال انجام است و روزانه از رودخانه کرخه 5 مترمکعب بر ثانیه به بخش شمالی تالاب هورالعظیم، 3 مترمکعب بر ثانیه به حوضچه شماره 3 و 7 مترمکعب بر ثانیه به حوضچه‌های 4 و 5 تالاب وارد می‌شود. www.khouznews.ir

این به این مفهوم است یکی از بزرگترین کانون های گرد و غبار منطقه و استان خوزستان رفع خواهد شد.البته نباید فراموش کنیم که ریزگردها منشاء خارجی هم دارند که به دلیل ناامنی ها در عراق وشرایط خاص آن حل این مشکل با تاخیر مواجه شده است.

تغییر اقلیم چالش امروز جهان

تغییراقلیم چالش امروز جهان

تغییر اقلیم عبارت است از تغییرات رفتار آب و هوایی یک منطقه نسبت به رفتاری که در طول یک افق زمانی بلند مدت مورد انتظار است. این پدیده متأثر از عواملی چون فعالیت‌های خورشیدی، آتشفشان‌ها، اتمسفر، اقیانوس‌ها و درصد گازهای گلخانه‌ای در اتمسفر و فعالیت‌های زیرساختاری و عمرانی است که دارای اثرات متقابل هستند. این تغییرات منجر به دگرگونی در وضع آب و هوا، تغییر توزیع مکانی و زمانی بارش و نوع آن (جامد یا مایع)، جریانات سطحی، تبخیر، تغذیه سفره آبهای زیر زمینی و کیفیت آب می‌شود و به طور کلی روند جدیدی را در اقلیم جهانی به وجود می‌آورد.

تأثیرات تغییر اقلیم بر منابع آب را به هیچ وجه نمی‌توان نادیده گرفت. بالارفتن درجه حرارت به افزایش تقاضا برای آب کشاورزی به جهت تبخیر فراوان منجر می‌شود. افزایش درجه حرارت و مقدار تبخیر و تعرق و همچنین کاهش بارندگی باعث افزایش پدیده بیابانزایی و شوری خاک می‌شود. افزایش درجه حرارت و بالارفتن میانگین دمای فصل زمستان سبب کاهش تفاوت دمایی بین زمستان و تابستان شده که از جمله پیامدهای این امر کاهش تغذیه آب‌های زیرزمینی و کاهش منابع آب خواهد بود .

                                  

با توجه به افزایش گاز کربنیک و به تبع آن وقوع گرمایش جهانی و تأثیر آن بر منابع آبی ملی و منطقه‌ای، ضروری به نظر می‌رسد که تأثیر تغییرات فوق بر برنامه‌ریزی‌های مدیریت منابع آب لحاظ شود. افزایش دمای کره زمین بین 1 تا 4 درجه در قرن حاضر، ابعاد اندوهباری از فراوانی وقوع بلایایی همچون خشکسالی و سیل را در پی دارد. بر اساس گزارش‌های هیأت بین الدول تغییر اقلیم(IPCC) گرمایش جهانی دما و وقوع تغییر اقلیم تأیید شده‌است. روند خطی میانگین دمای سطح زمین در دوره صد ساله اخیر از نرخ افزایشی تبعیت نموده و نرخ روند این گرمایش در دهه‌های اخیر نسبت به دوره‌های گذشته بیشتر بوده است.

تغییرات ناشی از تغییر اقلیم در مراحل زیستی، شامل فعالیت‌های انسانی است که بر محیط اثر دارند. همچنین، این تغییرات جهانی شامل سیستم‌های آب زیرزمینی نیز می‌شوند. سازگاری با تغییر جهانی اقلیم باید شامل مدیریت هوشیارانه آب‌های زیرزمینی به عنوان یک منبع تجدید پذیر و عموماً دیر بازده باشد. آب‌های زیرزمینی در بسیاری نواحی مورد استفاده بیش از حد قرار گرفته گرچه ذخیره زیرزمینی در دسترس می‌تواند کلید برآورده شدن نیازهای توأم کشاورزی، صنعت، تأمین آب شهری و خانگی و اکوسیستم‌ها در زمان کمبود باشد.

داده‌های مشاهداتی و پیش‌بینی آب و هوا شواهد بسیاری مبنی بر آسیب‌پذیری آبهای شیرین (سطحی و زیرزمینی) را نشان می‌دهد. منابع آب، تأثیر‌پذیری زیادی از تغییر اقلیم دارند که منجر به عواقب گسترده‌ای در جامعه وطبیعت می‌شود. امروزه تغییر اقلیم عامل حدوداً 20 درصد کمبود آب است. بنابراین، ارزیابی و شناخت تغییرات اقلیمی بلند مدت به منظور برنامه‌ریزی و مدیریت بهتر منابع آب زیرزمینی ضرورتی اساسی است.

در مقایسه با سایر کشورهای خاورمیانه، کشور ما به دلیل داشتن دو رشته کوه البرز و زاگرس بارندگی قابل توجهی دارد که این امر سبب تشکیل سفره‌های آب قابل توجهی در این مناطق شده‌است. میانگین بارندگی در کشور ما حدود 243 میلیمتراست که حدود یک سوم بارندگی جهانی را در بر می‌گیرد. با توجه به وضعیت درجه حرارت میزان تبخیر بیش از دو سوم میزان بارندگی‌ها را با تنش مواجه می‌کندکه تأثیر منفی آن بر منابع آبهای سطحی و زیرزمینی نمایان می‌شود. بخشی از آب که به صورت رواناب است در پشت سدها برای مصارف متعدد ذخیره و قسمت دیگر آن وارد دریاها یا پهنه‌های شور می‌شود.

توزیع منابع آبی در کشور یک توزیع نابرابر است به طوری که شمال، غرب و جنوب غرب با وسعتی حدود 31 درصد 52 درصد بارندگی و 69 درصد رواناب کشور را تولید می‌کنند، در حالی که 69 درصد کشور 48 درصد بارندگی و رواناب را دریافت می‌کنند. با توجه به این توزیع نابرابر مصرف آب در مرکز و شرق کشور، تنش کم آبی درحال افزایش است. براساس پیش‌بینی‌های تغییرات اقلیمی، بارندگی در کشور مناطق شمال‌غرب، غرب و جنوب‌غرب به طور میانگین کاهش می‌یابد در صورتی‌که میزان بارندگی برای مناطق شرق، جنوب‌شرق و مرکزی دارای یک روند افزایشی خواهد بود. این افزایش بارندگی برای مناطقی است که میزان تبخیر و تعرق خیلی بالایی دارند و با توجه به افزایش دمای کره زمین در طی زمان این افزایش بارندگی چندان مفید و اثربخش نخواهد بود و تشنگی را برای زمین به ارمغان می‌آورد! iran-newspaper.com

ادامه مطلب و ارائه موارد مهم

چالش های زیست محیطی2

همه مقصریم!!!

حفظ محیط‌ زیست یکی از اصول اصلی قانون اساسی است و در دین اسلام هم به آن توجه و سفارش خاصی شده است. بنابراین مجلس شورای اسلامی سعی داشته در طول این سال‌ها با توجه به بضاعت‌های موجود منابع لازم را در بودجه‌های سنواتی پیش‌بینی کند. اما نکته مهم و اساسی در این است که آیا این منابع مالی به نحو صحیحی مدیریت و هزینه شده است؟

در ارتباط با مباحث زیست‌محیطی به دلیل نبود امکانات و استراتژی مدون و اراده قوی یک سیر قهقرایی در سال‌های گذشته دیده می‌شود که هم نسبت به قبل از پیروزی انقلاب اسلامی و هم نسبت به دو دهه اول انقلاب روند رو به زوالی تجربه شده است و اوج این فاجعه در هشت سال گذشته اتفاق افتاد.

                                                                  
در شکل‌گیری و بروزاین وضعیت، همه نهادها و سازمان‌های مرتبط به سهم خود مقصرند و نمی‌توان سازمان یا نهاد خاصی را به عنوان مقصر اصلی و تنها مقصر وضعیت پیش آمده مطرح کرد. به هر روی سازمان محیط‌ زیست به عنوان متولی مسائل زیست‌محیطی کشور شناخته می‌شود و باید پاسخگو باشد. در حالی که همه وزارتخانه‌ها از جمله وزارت صنعت، معدن و تجارت، راه و شهرسازی، کشاورزی، نفت، نیرو و وزارت بهداشت و حتی سایر نهادهای موجود مانند قوه‌قضائیه و مقننه در بروز این بحران نقش دارند و مسئولیت کار متوجه‌شان است.

  در بخش صنعت شاهد هستیم که به دلیل عدم‌رعایت مسائل زیست‌محیطی و جانمایی اشتباه صنایع در مناطق مختلف چه فجایعی به بار آمده و رهاسازی آلاینده‌ها و پساب‌های صنعتی در فضای محیط ‌زیست چه آسیب‌هایی را متوجه طبیعت ساخته است.
در بحث حفظ منابع طبیعی، مراتع و جنگل‌ها هم سازمان جنگل‌ها و مراتع به دلیل کمبود امکانات و سوء‌مدیریت نتوانسته به وظایفش به درستی عمل کند و روز به روز بر دامنه تخریب‌ها افزوده می‌شود.

سازمان محیط‌زیست و سایر نهادها و وزارتخانه‌ها هم به همین ترتیب در انجام وظایف خود موفق نبودند، اما به عنوان مهم‌ترین دلیل می‌توان مسئله سوء‌مدیریت و نبود امکانات مناسب را مطرح کرد.

 فرهنگ‌سازی مناسب هم در زمینه حفظ و حراست از محیط‌زیست در جامعه صورت نگرفته و این امر را نیز باید به سایر مشکلات افزود.

                                                                 

این در حالی است که کشور ما به لحاظ استعداد استفاده از انرژی‌های نو جایگاه مناسبی دارد؛ زیرا هم منابع بادی فراوان و هم میانگین ساعت تابش خورشید مناسبی نسبت به کشورهای اروپایی و برخی مناطق دیگر جهان که در حال‌حاضر به نحو مناسبی از این انرژی‌ها استفاده می‌کنند، داریم. بنابراین می‌توان حفظ و حراست از محیط ‌زیست را نوعی پس‌انداز و آینده‌نگری در زمینه اقتصاد ملی مطرح کرد.

امروزه خطراتی از قبیل خشکسالی، سونامی سرطان، افزایش بیماری‌های قلبی و عروقی، تخریب بی‌رویه مراتع و جنگل‌ها و تهدید امنیت غذایی موضوعی جدی در مسائل زیست‌محیطی است وباید راهکارهایی را برای برون‌رفت از این بحران ها در نظر گرفت.

یک راه‌حل اساسی فرهنگ‌سازی مناسب در سطح جامعه از طریق گسترش سازمان‌های مردم‌نهاد است که قبل از هرچیز باید به آن توجه شود.

 اصلاح برخی از قوانین در حوزه محیط‌ زیست و افزایش نظارت بر نهادها و دستگاه‌های متولی محیط‌ زیست می‌تواند اقدام دیگری در این زمینه باشد.

 از سوی دیگر، حفظ محیط‌ زیست یک مسئله فراملی است و باید با به‌کارگیری تمامی امکانات کشور و تقویت عوامل مادی و معنوی در جهت نجات و حفظ آن بکوشیم. . forsatnet.ir/news/

صدای سبز جهان

صدای سبز جهان

صدای زمینی که هر روز ، حرف های سبز عاشقانه می زند و تمام جملاتش بوی اکسیژن تازه می دهد  همان روح عاشقی که هر روز، خودش را سرگرم پرندگان می کند و برای درختچه ها ، لالایی های گرم می خواند . qudsonline.ir

هزاران سال پیش جنگلها بخش عظیمی از کره زمین را پوشانده بودند . جنگلها در تمامی بخشهای شرقی آمریکای شمالی و بیشتر قسمتهای اروپای غربی گسترش پیدا کرده بودند. مناطق گسترده ای از آفریقاو آسیا بوسیله جنگلهای سرسبز پوشیده شده بود و این پوشش تقریباَ در همه مناطق گرمسیر امریکای جنوبی گسترش پیدا کرده بود. اما بعد ، شاید فقط بیش از 10.000سال پیش ، تغییرات بزرگ آغاز شد . انسانها یاد گرفتند چکونه کشاورزی کنند و چگونه حیوانات اهلی را پرورش دهند و شروع به قطع درختان برای ساختن خانه برای خود کردند . هر چه جمعیت بیشتر شد ، حجم جنگلها رو به کاهش گذاشت و بعضی از آنها کاملاَ از بین رفت که به این پدیده جنگل زدایی می گوییم.

قسمتهایی از دنیا ، خصوصاَ چین و هند شمالی ، سالها پیش دچار جنگل زدایی شدند ولی قسمتهای خیلی کوچک از جنگلهای اولیه در این مناطق هنوز باقی مانده است. درمناطق دیگر مانند آمازون جنگل زدائی اخیراَ آغاز شده است ، اما در حال حاضر با سرعت فوق العاده در حال گسترش است . قسمتهای حاشیه ای رودخانه آمازون دارای مناطق وسیعی از جنگلهای بارانی در روی زمین می باشد ، اما این جنگلها با چنان سرعتی در حال قطع شدن و از بین رفتن وحتی نابودی می باشد. جنگلهای بارانی مناطق استوایی بسیار غنی بوده و دارای اکو سیستم پیچیده ای می باشند که میلیونها سال طول کشیده تا شکل بگیرند و در حال حاضر انواع گونه های گیاهی و جانوری موجود در آن بیشتر از تمام زیستگاههای دیگر جهان می باشد.

         

جنگلهای بارانی خود وضعیت آب و هوایی خود را تعیین می کنند و به وسیله نگهداری از خاک از فرسایش خود جلوگیری می کنند . اما وقتی درختان آن را قطع می کنند ، تور حفاظتی پیچیده و وسیع آن فرو می ریزد و هزاران نژاد گیاهی و جانوری در خطر انقراض نسل قرار می گیرند.

در مناطق سردتر جهان ، قطع درختان به خاطر الوار ، خطر اصلی تهدید کننده جنگلهای کاج می باشد . در آمریکای شمالی مناطق وسیعی از جنگلهای کاج برای تولید چوب و کاغذ دچار نابودی و قطع درختان شده اند. هر چند در این مناطق برنامه های ساخت جنگلهای مصنوعی برای جایگزینی درختان قطع شده اجرا می شود ، اما جنگلهای مصنوعی دارای تنوع نژادی محدودتری نسبت به جنگلهای طبیعی می باشند.  daneshnameh.roshd.ir

جنگل‌های شمال ایران نیزکه به جنگل‌های هیرکانی معروفند از قدیمی‌ترین منابع گیاهی دنیا شناخته می‌شوند. این جنگل‌ها که بازمانده عصر یخبندان هستند محل رویش گونه‌های بسیار باارزش گیاهی شمرده می‌شوند. تاکنون ۸۰گونه درختی (به‌طور عمده پهن‌برگ)، چهارگونه سوزنی برگ بومی و ۵۰گونه درختچه‌ای در این جنگل‌ها شناسایی شده که اغلب آنها از تیپ‌های آمیخته راش، ممرز، بلوط، افرا و توسکا هستند.  www.salamatnews.com

                     

رییس سازمان محیط زیست ایران نیز اعلام کرده است که در پنج دههٔ گذشته، سطح کل جنگل های ایران از ۱۸ میلیون هکتار به ۱۴ میلیون هکتار رسیده است و سطح جنگلی نابودشده، به بیابان تبدیل شده است.برآورد شده است که سالانهٔ ۶۳ هزار هکتار از جنگل‌های زاگرس و شمال ایران نابود می‌شود و دلیل آن طمع انسان‌ها و نه نیازشان است.

نایب رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس، ایران را جزو ۵ کشور نخست تخریب کننده جنگل‌ها خواند و گفت: ایران اگرچه جز ۴۵ کشور صاحب جنگل دنیا است، ولی به علت بالا بودن حجم تخریب جنگل در ردیف ۵ کشور نخست جهان قرار دارد.   hematshemiran.ir

سازمان خواربار و کشاورزی جهانی (فائو) اعلام کرده است که ایران یکی از ۷۰ کشور در حال توسعه در دنیا است که پوشش جنگلی کمی دارد و این پوشش جنگلی اندک، با سرعتی بیشتر از دیگر نقاط دنیا در حال نابودی است. fa.wikipedia.org

در هر ثانیه 360 متر مربع از سطح جنگل‌ها و مراتع کشور تخریب می‌شود. به بیان دیگر در هر پنج سال یک میلیون هکتار از جنگل‌های ایران نابود می‌شود یا سالانه یک و نیم درصد از جنگل‌های ایران از دست می‌رود. اگر این روند ادامه یابد در 60 سال آینده اثری از جنگل‌های امروزی ایران باقی نخواهد ماند. zistboom.com

روستای کندوان

کندوان

یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان سهند بخش مرکزی شهرستان اسکو واقع شده‌است. این روستا دارای جاذبه‌های گردشگری فراوانی‌است که به‌دلیل شکل خانه‌های آن که به‌مانند کندوی عسل در دل کوه کنده شده‌اند است.معماری بومی روستای کندوان معماری صخره‌ای می‌باشد، این روستا به سبب ویژگی معماری صخره‌ای و بافت مخصوص آن در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. کندوان یکی از سه روستای صخره‌ای جهان است که این موجب جذابیت بی‌نظیر آن شده است. معماری روستای کندوان و جاری بودن زندگی مردم در قالب بافت قدیمی آن یک استثنا در دنیا به حساب می‌آید. چرا که دیگر در کاپادوکیه ترکیه و داکوتای آمریکا که هر دو دارای معماری صخره‌ای هستند ،کسی زندگی نمی‌کند      .

در حقیقت آنچه به کندوان هویت باستانی و تاریخی داده است، وجود ۱۱۷ خانواده و منزل مسکونی درون توده‌های مخروطی و هرمی شکل صخره‌هاست. می‌توان گفت وجه تسمیه کندوان به خاطر خانه‌های کندویی شکلی است که در دل این صخره‌های مخروطی قرار گرفته‌اند. fa.wikipedia.org
معماری صخره ای، حاکی از صحنه های مبارزه و جدال انسان با طبیعت و در خدمت گرفتن صخره های طبیعی است. در معماری معمولی، به وسیله مصالح ساختمانی گچ، آهک و خشت، هیئت اصلی بنا را به وجود می آورند، در صورتی که در معماری صخره‏ای فضای مورد نظر در درون توده سنگ هویدا می گردد و سنگ، مانند کالبدی، قشری مستحکم در اطراف این فضا ایجاد می کند.

                                       

در اثر فعل و انفعالات آتشفشانی کوه های سهند؛ منظره‏ای در یکی از خوش آب و هواترین نقاط ایران ایجاد شده که بیشتر به نظر خواب و خیال می آید. ده ها کران چندتایی، جفتی، تکی، مخروطی شکل و دوک مانند؛ یکی از بهترین مناظر طبیعی ایران را مجسم ساخته است. از دهانه‏های آتشفشان سهند و دیگر کوه های آتشفشانی اطراف، طی هزاران سال، مواد مذاب بیرون می‏جهیده است. این گدازه ها در طی قرون متمادی روی هم انباشته و به تدریج بر روی آنها پوسته‏ای از سنگ ایجاد گردیده است. توده ها و گدازه های مذاب آتشفشانی به وسیله باد و بوران طی هزاران سال متمادی تغییر شکل داده و به فرم کران در آمده است. به تدریج قسمت های کمتر سخت کران ها ریخته و قسمت های سخت‏تر باقی مانده و وضعیت کنونی را که بیشتر به معجزه طبیعی شباهت دارد ایجاد نموده است. باد و باران مفرط به خصوص در کران های ناحیه ورودی روستا بیشتر موثر بوده و صدمه زیادی به آنها وارد آورده، در صورتی که در شرق و انتهای روستا به خاطر وجود تپه های مرتفع کران ها بلندتر و سالم‏تر باقی مانده است.

در کندوان؛ شکل خارق العاده و چشمگیر و خاص طبیعت است که ...

شاخص زیست محیطی ایران

بر اساس گزارش دانشگاه بیل درسال 2014 عملکرد زیست محیطی “EPI” ایران در سال های 1390 الی 1392 از بین 178 کشور جهان رتبه 83 را به خود اختصاص داده است، این در حالی است که رتبه ایران در سال 2012 که نشانگر عملکرد زیست محیطی سال های 2010 و 2011 بود، 114 از بین 132 کشور بوده است .فعالان محیط زیست کشورمان ، روند نزولی رتبه محیط زیست کشور را ناشی از اتفاقاتی می دانند که طی چند سال اخیر رخ داده است از جمله خشک شدن دریاچه ارومیه و تبدیل ۳۹۰ هزار هکتار از اراضی آن به کویر که بزرگ ترین رخداد بیابان زایی قرن قلمداد شده است. همچنین افت سفره های آب زیرزمینی و فرونشست دشت ها و تخریب جنگل ها از دیگر مواردی است که باعث شده رتبه ایران نسبت به سال ۲۰۱۰ نزول یابد. دانشگاه ییل تمام مطالعات و تحقیقات خود را بر اساس آمار و مستنداتی که دستگاه های داخلی و مراکز دانشگاهی ایران و همچنین برنامه های سازمان ملل و مطالعات ماهواره ای انجام می دهد و بر پایه مطالعات علمی این شاخص بین المللی گزارش خود را ارائه می کند. بر اساس شاخص جهانی عملکرد زیست محیطی سوئیس، لاتریا و نروژ در رتبه های اول تا سوم و کشورهای عراق، ترکمنستان و ازبکستان به ترتیب در پایین ترین رتبه جهانی در این شاخص قرار دارند(.www.migna.ir)

 

2014	2012	2010	2008	2006	2000	سال انتشار EPI
83	114	60	67	53	78	جایگاه ایران

 .( www.mehrnews.com)

مروری بر روند نزولی رتبه ایران در لیست EPI نشان می دهد که جایگاه ایران در سال (1376) 2000،  78 بوده است و در سال 2006، به بهترین جایگاه یعنی جایگاه 53 ام در رده بندی شاخص عملکرد زیست محیطی رسیده است. رکورد جایگاه 53 هرگز تکرار نشده است. پس از آن از سال 2006 به بعد تا سال 2012 این روند به شکل نزولی طی شده است، هر چند سال 2010 نسبت به سال 2008 بهبودی نسبی اما نه چندان چشمگیر داشته است.

در شاخص عملکرد محیط زیستی دو شاخص بهداشت محیط و پویایی اکوسیستم‌ها بررسی می شود. در زیر مجموعه بهداشت محیط  شاخص‌هایی مانند آب، هوا و سلامت محیط زیست بررسی شده است. در پویایی اکوسیستم نیز تغییرات اقلیمی، صیادی، جنگل ها، کشاورزی، تنوع زیستی و زیستگاه ها، تاثیر منابع آبی بر اکوسیستم ها و تاثیر هوا بر اکوسیستم ها بررسی شده است.

 سیر قهقرایی در زمینه محیط زیست مربوط به سالهایی بود که طرح های اشتغال زایی در ایران آغاز شد. افزایش واحدهای کوچک و بزرگ صنعتی به علاوه استفاده از مدیرانی که دانش و دغدغه محیط‌ زیستی لازم را نداشتند، روند نزول را بنیان‌گذاری کرد.

 روند سدسازی موجب شد که حقآبه طبیعی اکثر تالاب‌هایی که در پایین دست سدها بودند، نادیده گرفته شود و شاهد خشکی بی سابقه در تالاب ها و دریاچه های داخلی از جمله ارومیه، مهارلو، بختگان وتالاب گاوخونی باشیم.

خودکفایی در تولید گندم در جایی اتفاق افتاد که فاقد زیرساخت‌های لازم و آب کافی بودکه منجر به حفر چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق شد و در نهایت موجب پایین رفتن سطح آب‌های زیرزمینی وسرانجام نشست زمین در ایران شد.

در 70 دشت ایران بیش از 2 متر افت ارتفاع آب‌های زیرزمینی رخ داد و در جنوب تهران نیزبیش از 36 سانتی‌متر نشست زمین رخ داده است، قابل ذکر است که نشست 4 میلی متری، بحران تلقی می شود.

همه این موارد  پایداری اکولوژیکی سرزمین ایران را کاهش داده و موجب شده است که ریزگردها 22 استان ایران را تحت تاثیر قرار دهند.به علاوه در همین دوره بود که تهران در آلودگی هوا در جهان رکورد زد. در نهایت در جایی که در ایران هم آلودگی هوا و هم آلودگی خاک و آب به وفور دیده می‌شود، زوال رتبه ایران در شاخص عملکرد زیست محیطی اجتناب‌ناپذیر است. (خلاصه ای از گزارش-www.khouznews.ir)

عملکردهای ایران در حفاظت محیط زیست....