مرگ تدریجی جلوه های تاریخ
در شهرهای تاریخی
آلودگی که در آسمان شهرهای ایران وجود دارد بطور کلی به دو بخش صنعتی،
ترافیک شهری و آلودگی ناشی از تغییرات زیست محیطی همچون وجود ریزگردها و خشک شدن
دریاچه ها و رودخانه ها تقسیم می شود.
آلودگی هوا بشدت بر روی منظر و فضای بیرونی بناهای تاریخی اثر منفی می
گذارد و به تدریج دچار تغییر رنگ و از بین رفتن جذابیت بصری می شوند.
شهرهایی همانند تهران و
اصفهان که در معرض آلودگی صنعتی و ترافیک شهری هستند بناهای تاریخی با ارزشی را در
دل خود دارند که متاسفانه با روند روبه رشد آلودگی هوا و انتشار مواد سربی باعث
پوسیدگی و فرسایش این بناها می شود. yjc.ir
آلایندههای خطرناک ناشی از دود کشهای کارخانه ها و ازدیاد تردد
خودروها به موجب همجواری آثار تاریخی با مراکز پر رفت و آمد؛ نه تنها بلای سلامت و
جان مردم شده بلکه موجبات تخریب آرام و بیصدای آثار باستانی کشور را نیز فراهم
کرده است.
کارشناسان باستان شناسی معتقدند اگر چه تاکنون تحقیق جامعی برای بررسی
دقیق اثرات آلایندههای بر ابنیه تاریخی صورت نگرفته است اما شواهد موجود حکایت
دقیقی از این مساله خطرناک دارد.نشستن دوده ها بر بناهای تاریخی و جرز دیوارهای
آجری تمیز کردن محوطه و بناها را مشکل می کند.
آثار جبران ناپذیر آلودگی هوا چون روز به روز و آهسته آهسته به پیش می
رود به چشم نمی آید. ولی پس از مدتی شاهد صدمات جبران ناپذیر آن خواهیم بود که
کاشی های فیروزه فام اصفهان و نمای آجری بناهای تاریخی کم کم به رنگ دود درآمده و
این دود و سرب چنان در بافت کاشی و آجر نفوذ می کند که بیرون کشیدن آن تقریبا
ناممکن است. www.imna.ir
گازهای سمی موجود در هوا در آب و مه و باران و برف حل شده و به تدریج
به اسید سولفوریک تبدیل میشود که اثرات تخریبی زیادی را در بر دارد.این مشکلات
برای تمامی بناهای کشورهای دنیا به وجود میآید اما باید بناهای در خطر را شناسایی
و مرمت کرد چراکه برخی از بناها در طی چند دهه اخیر آسیبهای فراوانی را به خاطر
آلودگی هوا دیدهاند.
ترکیب دیاکسید کربن، دود و سرب تبدیل به چربی بر روی کاشیها و آجرها
میشود و تغییرات حرارتی و افزایش و کاهش دما هم مزید بر تخریب بناهاست و البته آب
و هوای نیمه کویری و خشک و کمآبیهای اخیر هم این قضیه را تشدید میکند.
با در نظر گرفتن این موضوع که اگر از بناهای تاریخی در مقابل عوامل
تخریبزا محافظت نشود، سازمان یونسکو اثر ثبت شده را از دفتر فهرست خود حذف میکند
،لازم است نسبت به این موضوع چاره ای اندیشیده شود. باید فکری برای بنزینهای بیکیفیت
و خودروهای قدیمی غیر استاندارد کرد.
ghatreh.com
پنج چالش زیست محیطی در ایران
ایران مانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه از روشهایی برای توسعه استفاده کرده اند که باعث فشار بر محیط زیست ومنابع تجدید پذیر آن شده است.با این شیوه ی مدیریت امنیت محیط زیست به چالش کشیده شده است.
آب:بزرگترین چالش زیست محیطی ایران در دراز مدت است.با از دست دادن منابع زیرزمینی اب بسیاری از نواحی ایران غیر قابل سکونت خواهد شد.تجدید نظر در رویکرد مدیریت منابع اب ایران تنها راه حل این چالش بزرگ است. با توجه به این که برخی نواحی ایران وارد مرحله سوم خشکسالی یعنی خشکسالی کشاورزی شده لزوم برنامه ریزی جدی در این زمینه راایجاب میکند.
آلودگی هوا:دربین همه چالش های زیست محیطی ایران آلودگی هوا ملموس ترین ومشهودترین تهدید است.آمار وارقام نشان میدهد شهرهای ایران از الوده ترین شهرهای جهان است.توفان ریز گردها تیز در این سال های اخیر مشکلات الودگی هوا را دو چندان کرده است.طبق ارزیابی های سازمان جهانی بهداشت اهواز ،کرمانشاه، سنندج وضعیتی بدتر از تهدان دارند .اصفهان واراک را نیز باید به این فهرست اضافه کنیم.با توجه به این که مشکل الودگی هوا بر روابط سیاسی کشورهای همسایه نیز تاثیر می گذارد لزوم برنامه ریزی جدی از سوی مسؤلین ومردم را ایجاب می کند.
انرژی:مصرف انرژی وسرانه تولیدco2در ایران بالاترین های جهان است.بهینه سازی وکارآیی انرژی در شبکه های مصرف،افزایش سهم انرژی خورشیدی ،بادی ، آبی وزمین گرمایی ومشارکت بخش خصوصی در انرژی های تجدید پذیر وسرمایه گذاری در فناوری های جدید انرژی راهکارهای مناسب در این چالش بزرگ می باشد.
خسارت تنوع های زیستی:از دست رفتن تنوع های زیستی از دیگر چالش های زیست محیطی در ایران می باشد.ایران زیستگاه جانورانی همچون یوزپلنگ ایرانی وگوزن زرد وگورخر آسیایی است که هم اکنون در حال انقراض است.برای حل این مشکل به یک برنامه ریزی وساماندهی شجاعانه نیاز است.متاسفانه در بیست سال اخیر محیط زیست ایران بیشترین آسیب را از جامعه انسانی دریافت کرده است.امیداست با همکاری سازمان ملل راهکارهای مناسبی در جهت حفاظت محیط زیست وحفظ گونه های گیاهی وجانوری اعمال شود.
فرسایش خاک:بیابان زایی وجنگل زدایی باعث تهدید خاک ها وفرسایش شدید شده است.امروز سرعت گسترش بیابان زایی بسیار نگران کننده شده است.روند های تغییر آب وهوایی وفشار جمعیت برای استفاده ی بیشتر از منابع آب وچرای بی رویه ی دام در بیابان زایی نقش موثرتری دارد.خاک های حاصلخیز ایران باسرعت بیست برابر بیشتر از آنچه تشکیل می شود ،در حال فرسایش است که می تواند بخش بزرگی از ایران را خالی از سکنه کند.احیی جنگل ها وحفاطت از منابع آب وزمین از جمله راهکارهای مناسب می باشد.تبدیل اراضی کشاورزی به فضاهای مسکونی وصنعتی که در چند سال اخیر سرعت بسیار زیادی یافته باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.